Kayıt Ol
Türkiyem
Doğu Türkistan Cumhuriyeti (Uygurca: شەرقىي تۈركىستان جۇمۇھۇرىيىتى Sherqiy Türkistan Jumuhuriyiti, Çince karşılığı: 东突厥斯坦共和国/東突厥斯坦共和國 dōng tūjuésītǎn gònghéguó), bugünkü Çin Halk Cumhuriyeti Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzey kesminde Gulca (Çince: 伊寧)'da 12 Kasım 1944'te Sovyetler Birliği siyasî müdahalesi ve Kızıl Ordu'nun askerî desteğiyle kurulan, 20 Ekim 1949'da Çin Komünist Partisi'ne itaat eden ve Aralık 1949'de Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun bölgeye konuşlandırılmasıyla Çin Halk Cumhuriyeti'ne ilhak edilen cumhuriyet.
Dönemin Çin Cumhuriyeti'ne karşı bir "isyan"' olarak algılayan Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintang)'in literatüründe "isyan"ın ilk meydana geldiği Gulca'nın Çince adından Yining Hâdisesi (伊宁事变/伊寧事變 yīníng shìbiàn) olarak, olaya olumlu yaklaşan Çin Komünist Partisi'nin literatüründe ise İli, Tarbagatay ve Altay olmak üzere üç bölgede varlığını sürdürdüğü için Üç Bölge Devrimi (三区革命/三區革命 sānqū gémìng) olarak adlandırılmıştır.
Cumhuriyetin kuruluşu [değiştir]
Alihan Töre
Eylül 16 1944'te binlerce SSCB'li Kazaklar isyanı çıkarmış ve 8 Ekim 1944'te Nilka (尼勒克)'yı işgal etmiştir. 12 Kasım 1944 (Çin kaynaklarına göre 7 Kasım: Ekim Devrimi kutlama günü) tarihinde isyancılar İli bölgesini (bugünkü İli Kazak Özerk İli 伊犁哈薩克自治州) işgal etmiştir. 1945'de SSCB destekli Kazak birlikleri Altay (阿勒泰) ve Tarbagatay (塔城) bölgelerini işgal etmiş ve İli bölgesindeki Doğu Türkistan Cumhuriyetine iştirak etmiştir.
Abdülkerim Abbasov
gibi SSCB yanlısı Uygur aydınları isyanın önderleri arasındaydı ve bu
cumhuriyete sadece Uygurlar değil Doğu Türkistan'da ikamet eden bütün
Türk-müslümanı çatısı altına toplamayı amaçlıyordu.
Devlet başkanı Alihan Töre Saghuniy (Uygurca: Elihan Tore Shakirjan Khoja ogli, Çince: 艾力汗 吐烈 àilì hàn tǔliè) ve başkan yardımcısı Gulca'lı Akimbeg Hoca
ve Buğra Han (包爾漢 bāoěr hàn)ler getirilmiştir. Ancak SSCB
vatandaşlığına sahip olan çekildek kadroları tarafından yönetiliyordu
ve bir müdet sonra Ahmetcan Kasimi (Uygurca: Ehmetjan Qasimi; 阿合买提江 哈斯木 pinyin：āhémǎidījiāng hāsīmù) egemenliğine sahip olmuştur.
Dönemin Çin Cumhuriyeti'ne karşı bir "isyan"' olarak algılayan Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintang)'in literatüründe "isyan"ın ilk meydana geldiği Gulca'nın Çince adından Yining Hâdisesi (伊宁事变/伊寧事變 yīníng shìbiàn) olarak, olaya olumlu yaklaşan Çin Komünist Partisi'nin literatüründe ise İli, Tarbagatay ve Altay olmak üzere üç bölgede varlığını sürdürdüğü için Üç Bölge Devrimi (三区革命/三區革命 sānqū gémìng) olarak adlandırılmıştır.
Cumhuriyetin kuruluşu [değiştir]
Alihan Töre
Eylül 16 1944'te binlerce SSCB'li Kazaklar isyanı çıkarmış ve 8 Ekim 1944'te Nilka (尼勒克)'yı işgal etmiştir. 12 Kasım 1944 (Çin kaynaklarına göre 7 Kasım: Ekim Devrimi kutlama günü) tarihinde isyancılar İli bölgesini (bugünkü İli Kazak Özerk İli 伊犁哈薩克自治州) işgal etmiştir. 1945'de SSCB destekli Kazak birlikleri Altay (阿勒泰) ve Tarbagatay (塔城) bölgelerini işgal etmiş ve İli bölgesindeki Doğu Türkistan Cumhuriyetine iştirak etmiştir.
Abdülkerim Abbasov
gibi SSCB yanlısı Uygur aydınları isyanın önderleri arasındaydı ve bu
cumhuriyete sadece Uygurlar değil Doğu Türkistan'da ikamet eden bütün
Türk-müslümanı çatısı altına toplamayı amaçlıyordu.
Devlet başkanı Alihan Töre Saghuniy (Uygurca: Elihan Tore Shakirjan Khoja ogli, Çince: 艾力汗 吐烈 àilì hàn tǔliè) ve başkan yardımcısı Gulca'lı Akimbeg Hoca
ve Buğra Han (包爾漢 bāoěr hàn)ler getirilmiştir. Ancak SSCB
vatandaşlığına sahip olan çekildek kadroları tarafından yönetiliyordu
ve bir müdet sonra Ahmetcan Kasimi (Uygurca: Ehmetjan Qasimi; 阿合买提江 哈斯木 pinyin：āhémǎidījiāng hāsīmù) egemenliğine sahip olmuştur.